بازدید میلیاردی از تلگرام با فراگیری فیلترشکن ها
روزنامه ایران نوشت: «وقتی تلگرام ۱۰ اردیبهشت ماه فیلتر شد،
مسئولان از کاهش تعداد کاربران و بازدیدکنندگان این شبکه
اجتماعی خبر دادند اما بعد از گذشت چند روز با این که
عدهای کماکان بر میزان کاهش کاربران و بازدیدکنندگان
از این شبکه اجتماعی خبر میدادند، وزیر ارتباطات و فناوری
اطلاعات در پستی اینستاگرامی با انتشار نموداری اعلام کرد
که بازدید و استفاده کاربران از تلگرام تنها بعد از دو روز
بعد از اعمال فیلترینگ به دلیل استفاده از فیلترشکن دوباره
به روزهای اوج خود رسیده است. این نمودار نشان میداد
که در روز اعمال فیلترینگ در ۱۰ اردیبهشت ماه آمار بازدید
از کانالهای تلگرامی کاهش چشمگیری پیدا کرده و از نزدیک
به ۲ میلیارد بازدید از بیش از ۹۰۰ هزار کانال (در روز ۹ اردیبهشت
ماه) به ۹۰۰ میلیون بازدید رسیده است اما بعد از دو روز و
در روز ۱۳ اردیبهشت ماه و استفاده فراگیر کاربران از فیلترشکن
این رقم به مرز ۱.۱ میلیارد بازدید بازگشته و در ۲۷ اردیبهشت ماه به اوج خود یعنی ۱.۷ میلیارد (یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون) بازدیدکننده در روز رسیده است.
بازگشت به روزهای اوج با فیلترشکن
مسعود اسدپور، رئیس آزمایشگاه شبکههای اجتماعی
دانشگاه تهران، درباره نموداری که وزیر ارتباطات
فناوری اطلاعات به آن استناد کرد، گفت: این نمودار
بازدید از کانالهای عمومی تلگرام را نشان میدهد
که به وسیله سامانه پایش با عنوان «هشتگ» به
دست آمده که محصول آزمایشگاه شبکههای اجتماعی دانشگاه تهران است.
اسدپور با بیان این که به مدت دو سال است که
با این سامانه، کانالهای عمومی در تلگرام را رصد
و بازدید کاربران و تعداد مطالبی را که در کانالهای
عمومی منتشر میشود، روزانه در کانالی به نام
تلگرافی به آدرس (@tlrphy) منتشر میکنیم، افزود
: تلگرام از آنجایی که یک رابط برنامهنویسی
API) را در این شبکه اجتماعی فراهم کرده است
، از این رو میتوان اطلاعات کانالهای عمومی
آن را رصد و میزان بازدید و مطالب منتشر شده
در این کانال را به صورت آمار و اعداد و ارقام
روزانه، هفتگی و ماهانه ارائه داد.
مدیر گروه فناوری اطلاعات دانشگاه تهران
با بیان این که آمارها از منظر بازدید و تولید
مطالب تهیه میشود، افزود: میزان بازدیدهای
تلگرام و میزان انتشار مطلب نسبت به قبل
از فیلتر تلگرام در نوسان (کاهش و افزایش)
بوده است.
رئیس آزمایشگاه شبکههای اجتماعی دانشگاه تهران
با بیان این که هنوز آمار بازدیدها به روز ۲۷ اردیبهشت ماه (۱.۷ میلیارد) نرسیده است، گفت: افت و خیزها در نمودار نشان دهنده کارکرد فیلترشکنها و قدرت شناسایی سامانه ضد فیلترشکنها است. روزهایی که فیلترشکن کاربران توان مقابله با فیلترینگ ندارد، افت بازدیدکننده وجود دارد. بعد از این که کاربران سراغ فیلترشکنهای جدید میروند دوباره مطالب و بازدیدها بالا میرود. در مقابل سامانه ضد فیلترینگ با تغییر روزمره با فیلترشکنها مقابله میکند و این جنگ به صورت دائم ادامه دارد.
اسدپور با اشاره به این که نوسان در میزان بازدیدهای تلگرام دلایل دیگری مانند تعطیلات آخر هفته، رویدادهای مهم مانند جام جهانی، مناسبتهای مختلف مانند ماه رمضان نیز دارد، افزود: آمارها نشان میدهد که وقتی ۱۸اردیبهشت ماه آمریکا از برجام خارج شد بازدید از تلگرام افزایش یافت، به طوری که بازدیدها نسبت بهروز قبل این اتفاق که ۱.۱ میلیارد بازدید بود، به ۱.۳ میلیارد و ارسال مطالب از یک میلیون و ۴۰۰ هزار به یک میلیون و ۵۰۰ هزار مطلب رسید. یا وقتی ۵ خردادماه ناصر ملک مطیعی درگذشت آمار بازدید از تلگرام نسبت به روز قبل از ۱.۱میلیارد به ۱.۲ میلیارد و ارسال مطالب از یک میلیون و ۴۰۰ هزار به یک میلیون و ۵۰۰ هزار مطلب رسید.
رئیس آزمایشگاه شبکههای اجتماعی دانشگاه تهران گفت: تا زمان تنظیم مصاحبه (۲۶ خرداد ماه)، بیش از ۱۹۱ هزار کانال به روزرسانی شده است. در ۲۴ ساعت گذشته همین روز یک میلیون و ۴۸۰ هزار مطلب با متوسط ۷مطلب در هر کانال منتشر شده است. تعداد بازدیدهای اصلی از کانالهای عمومی به روز شده به ۱.۲۴ میلیارد رسیده و به طورمتوسط نیز هر مطلب ۸۸۸ بار بازدید شده است.
دریافت اطلاعات، علت مراجعه کاربران به تلگرام
مسعود اسدپور درباره چگونگی محاسبه این آمار و ارقام نیز گفت: با سامانه پایش، مطالب تمام کانالهای عمومی که در هر روز منتشر میشود دریافت شده و آمار بازدید مطالب با هم تجمیع میشود. این عدد همان عددی است که روزانه گزارش میشود. البته با مکانیزمی که در سرویس تلگرام وجود دارد بازدید هر فرد از یک مطلب فقط یک بار شمرده میشود حتی اگر این مطلب در کانالهای خصوصی یا در چتها بازنشر شده و توسط یک کاربر در جاهای مختلف مشاهده شود، تنها یک بازدید برای آن فرد شمارش میشود. البته در مورد تعداد مطالب از آنجایی که اعداد و ارقام گزارش شده فقط کانالهای عمومی را در نظر میگیرد، بنابراین کانالهای خصوصی و چتها، کل ترافیک تلگرام را دربرنمیگیرد پس میتوان گفت آمار و ارقام بازدید و تولید محتوا در کل بیش از این اعداد است.
اسدپور درباره این که وزیر ارتباطات اعلام کردهاند که از ۴۰ میلیون کاربر تنها یک میلیون از تلگرام خارج شدهاند، چگونه محاسبه شده است، گفت: کانالهای عمومی فارسی زبان قبل از فیلتر تلگرام سرجمع ۱.۲ میلیارد عضو داشتهاند. در نتیجه ۴۰ میلیون کاربر فارسی تلگرام هر یک به طور متوسط در ۳۰ کانال عضو بودهاند. در حال حاضر این آمار ۳۰ میلیون کاهش عضویت نشان میدهد. بر این اساس میتوان به صورت احتمالی گفت نزدیک به یک میلیون کاربر از تلگرام خارج شدهاند.
اسدپور در پاسخ به این سؤال که آیا این آزمایشگاه آماری از وضعیت بازدیدهای پیام رسانهای داخلی دارد و در این زمینه نیز پایش انجام میدهد؟ گفت: پیام رسانهای داخلی مکانیزمی که تلگرام برای کسب اطلاعات بهصورت خودکار فراهم کرده است، ندارند و شاید به این دلیل باشد که این کار برای پیام رسانهای داخلی از اولویت برخوردار نیست شاید هم از قصد نمیخواهند اطلاعاتی از این فعالیتها منتشر شود. دلیل دیگر آن ممکن است نگرانی از مخاطرات امنیتی ارائه چنین امکاناتی باشد. مهمتر این که پایش و رصد و ارائه آمار و ارقام باید دقیق باشد و اعلام این آمار بهصورت روزانه مسئولیت بالایی ایجاد میکند.»