اینترنت بدون فیلتر
بحث دریافت اینترنت بدون فیلتر برای خبرنگاران موضوعی بود که
در ماههای اخیر بارها در فضای مجازی موردبحث قرار گرفت وعدهای
از خبرنگاران در توییتر و گروههای تلگرامیشان از این مسئله استقبال
و جمعی هم با آن مخالفت کردند تا جایی که خیلی از غیر رسانهایها
هم دریافت آن را رانت دانستند وعدهای با اعتراض به اینکه یک
تبعیض محسوب میشود، نسبت به آن واکنش نشان دادند. بااینحال
ارزیابی سردبیران خبرگزاریها و اصحاب رسانه از این مسئله چیست؟
محمد مهاجری، عضو شورای سردبیری خبر آنلاین به بیان ارزیابی
خود از اختصاص اینترنت بدون فیلتر به خبرنگاران میپردازد و
به شفقنا رسانه میگوید: اگر این امکانات را به جامعه رسانهای
کشور دهند امتیاز نیست بلکه جزء وسایل کارشان است.
با تبعیض در حق خبرنگاران مخالفم
فاطمه مهدیانی سردبیر خبرگزاری ایلنا در این باره به شفقنا رسانه
میگوید: مهمترین معایب این مسئله ، گزینشی انتخاب کردن
وزارت ارشاد است. اگر اینترنت بدون فیلتر یک ابزار برای کار
خبری است پس حق همه خبرنگاران است که از این ابزار استفاده
کنند حتی معتقدم نهتنها خبرنگاران بلکه همه مردم این حق
رادارند ولی متأسفانه، ما شاهد تبعیض بین خبرنگارها
.طبق پیگیریهایی که از خبرنگاران ایلنا برای دریافت
این اینترنت دریافت کردم ،حتی همین اینترنت هم در
بین این چند نفر بهصورت طبقهبندیشده است.یعنی این
خبرنگاران به همه وبسایتها دسترسی ندارند و به آنها
اعلامشده که به یک سری اپلیکیشن هانمی توانند دسترسی داشته باشند.
اینترنت بدون فیلتر یک امکان حداقلی برای خبرنگاران است
اما محمد مبین مدیرعامل خبرگزاری برنا معتقد است
که خیلی دیر به این فکر رسیدهاند تا به خبرنگاران
اینترنت بدون فیلتر دهند. او میگوید: خبرنگار کسی
است که باید به مردم اطلاعات دهد. اکثر منابع خارجی
ما فیلتر هستند و در این شرایط مجبوریم تا از فیلترشکن
استفاده کنیم. وقتی از فیلترشکن استفاده میکنیم از
طرفی کار غیرقانونی انجام میدهیم، از طرفی دیگر
سرعت اینترنتمان پایین میآید و مجبوریم از این اخبار
بگذریم. ما نیازمند یکسری امکانات در عرصه اطلاعرسانی
به مردم هستیم. به عقیده من اینترنت بدون فیلتر یک
امکان حداقلی برای خبرنگاران است. من معتقد هستم که
این اتفاق خوب و مثبتی است و باید زودتر از این میافتاد.
باید این اقدامات را جدی گرفت
محمد کریمی سردبیر خبرگزاری تسنیم هم از این طرح استقبال میکند و میگوید: هرگونه اقدام و حرکتی که در جهت افزایش سواد رسانهای و دانش موردنیاز خبرنگاران و اصحاب رسانهای قابلاحترام است بنابراین هر اقدامی که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت خانهای مرتبط در جهت حرفهایتر و تخصصیتر شدن کارهای رسانهای انجام میشود، باید آن را جدی گرفت و از آن استقبال کرد.
او ادامه میدهد: اما در اینجا چند نکته وجود دارد اینکه آیا خبرنگارانی که میخواهند از اینترنت بدون فیلتر مانند طرح ترافیک استفاده کنند بهعنوان خبرنگاران واقعی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد شناختهشدهاند یا خیر؟ تجربههای گذشته در دولتهای مختلف نشان داده که بعضی از افراد فقط پوشش خبرنگار دارند درحالیکه از فضای خبر و خبرنگاری فاصله دارند .نکته دوم اینکه چه نظارت و مراقبتهایی از این اقدام خوب و پسندیده صورت میگیرد؟ از این منظر، خبرنگاران و اصحاب رسانه هم نیازمند نظارت و بازبینی عملکردهایشان هستند.
از پاسخگویی تا سریع رصد کردن
مدیرعامل خبرگزاری برنا هم با نظر مهاجری موافق است و توضیح میدهد: به عقیده من این ابزار کار ما است و رانت نیست. نمیشود که ابزار کار یک خبرنگار را از او گرفت و انتظار داشت در اطلاعرسانی سرعت و دقت بالایی داشته باشد. وقتی باید رسانههای بینالمللی را رصد کنیم و درعینحال پاسخگو باشیم با این وضعیت فیلترینگ کارمان سخت میشود. از همان اول باید این تدابیر را میاندیشیدند. وقتی آقای ترامپ در توییتر توییت میزدند. خبرنگار ما مجبور بود با فیلترشکن وارد توییتر شود و توییت آقای ترامپ را در رسانه خود منتشر کند و از این طرق به او جواب دهد. وقتی بخواهیم از فیلترشکن استفاده کنیم کارمان چند برابر سختتر و درعینحال کندتر میشود.
مبین در ادامه با انتقاد از مسئله فیلترینگ میگوید: من در سال ۹۲ مطلبی درباره فیس بوک نوشتم و آورده بودم که اتفاقاً راه نظارت بر فضای مجازی این است که باز باشد. شما نمیتوانید دو طرف یک خیابان را ببندید و راه پلیس را هم ببندید و بگوید میخواهیم نظارت کنیم راهحل مبارزه با اقدامات براندازانه بستن نیست. اگر فضا دهند بچههای رسانه در داخل کشور بهقدری توانمند هستند که بهراحتی میتوانند تولید محتوا کنند و جلوی این اقدامات را بگیرند. قبلاً رسانههای داخلی تولید محتوا میکردند و جواب رسانههای معاند را میدادند ولی الآن این فضا برای رسانههای داخلی فیلتر شده درحالیکه رسانههای معاند همچنان تولید محتوا میکنند.
از بیاعتمادی تا مقاومت خبرنگاران
مهدیانی هم با اشاره به برخی انتقادها که باید خبرنگاران
باهم متحد شوند و چنین اینترنتی را دریافت نکنند مگر
اینکه برای همه خبرنگاران چنین حقی قائل شوند میگوید:
من هم موافق هستم حتی بسیاری از خبرنگاران در مجموعه
خبرگزاری از اینکه لیست اسامی آنها به دست وزارت
ارشاد برسد به دلیل بیاعتمادی که داشتند نگران این
بودند که مبادا پشت پرده خبرهای دیگری باشد و کارهای
آنان رصد شود .درواقع به دلیل اطلاعرسانی نکردن
وزارت خانه درباره این موضوع این واهمه برای هر
خبرنگاری ممکن است پیش بیایید ولی خبرنگارهای
بخش سیاسی ما برای دریافت اخبار بینالملل و
دسترسی به سایتهای فیلتر شده ناچار شدند یک سری اسامی را بفرستند که حتی همین افراد هم بهصورت گزینشی اینترنت را دریافت کردند.
این سردبیر افزود
: نبود اطلاعرسانی دقیق و شفاف از سوی وزارت
خانه این گمانه را هم پیش آورد که شاید این موضوع
و فرستادن اسامی افراد خبرنگار برای دریافت «
اینترنت بدون فیلتر» برای پیشبرد اهداف سازمان
نظام رسانهای باشد ازاینجهت که پروانه و مجوز
لازم را برای خبرنگاران صادر کنند و این دغدغه
را داشتند که مبادا خود وزارت ارشاد خودش
این انتخاب را داشته باشد و افراد خبرنگار
را تائید کند که همین باعث شد از سوی جامعه
خبرنگاران مقاومتهایی برای دریافت اینترنت
بدون فیلتر صورت بگیرد .برای همین ضروری
است که وزارت خانه نحوه گزینش و معیارهایش
و اینکه چرا از بین همین افراد برخی به تمام
سایتها و برخی دیگر بعضی سایت را میتوانند رصد کنند را، تشریح کند.
وزارت ارشاد باید شاخصی برای شناخت خبرنگار واقعی داشته باشد
کریمی که این طرح را میپسندد پیشنهادهایی
را برای بهتر اجراشدن آن دارد .او توضیح می
دهد:.به نظرم اگر در یک دوره سه ماه یا مثلاً
شش ماه عملکرد خبرنگار از چگونگی استفاده
از اینترنت بدون فیلتر مورد ارزیابی قرار گیرد
شاخص خوبی خواهد بود برای توسعه این طرح.از تهران به استانها و شهرهای دیگر .